Kaart van Hälsingland, 1761

Een oude kaart van het grootste deel van Hälsingland, getekend in 1774 door Augustin A. Lenaeus (1740-1802) op basis van een kaart uit 1761.

De geschiedenis van het Hälsingland gaat duizenden jaren terug. In de Bronstijd, ongeveer 3000 jaar geleden, vestigden de voorouders van de hälsingers zich als landbouwers en begonnen zij het gebied te cultiveren. Landbouw bereikte de kust van Hälsingland 2400 jaar geleden.

Uit de IJzertijd zijn er tal van archeologische vondsten, bijvoorbeeld rijke vindplaatsen uit de IJzertijd in de parochie Forsa waar twee oude kastelen zijn geregistreerd. Er is een bijzonder rijke geografische driehoek van IJzertijdvondsten tussen Söderhamn in Hälsingland, Mjälleborgen in Östersund, Jämtland en Gene buiten Örnsköldsvik in Ångermanland. Er zijn ook veel Viking runeninscripties in Hälsingland, de meeste uit de 11e eeuw. De oudste bewaard gebleven Noordse rechtsbron is ook in Hälsingland gevonden, Forsaringendoor de meeste geleerden gedateerd op de 9e eeuw.

Hälsingland wordt voor het eerst vermeld in historische bronnen rond 1072 in het boek van Adam van Bremen over de geschiedenis van het aartsbisdom Hamburg, waar hij de regio beschrijft als deel van het koninkrijk Svea. Lange tijd was er sprake van een "Groot Hälsingland", dat ook Ångermanland en Medelpad omvatte. Er zijn twee theorieën over de oorsprong van de naam Hälsingland.

Eén theorie suggereert dat de naam verwijst naar de smalle zee baaien ("halzen") die in de oudheid bestonden, maar nu niet meer bestaan als gevolg van het omhoogkomen van het land. Zoals Ångermanland, dat verwijst naar het Oud Noors ga binnen, zeebaai, in de geografie ook wel Hälsingland genoemd.

De tweede theorie vindt haar oorsprong in de geschriften van de IJslandse historicus Snorre Sturlasson. Hij schrijft over hoe een man genaamd Kettil Jamte in de 7e eeuw vanuit het noorden van Tröndelagen naar het oosten emigreerde en grote nederzettingen achter de bergen cultiveerde. Als eerste kolonist in het gebied werd het land Jämtland vernoemd naar Kettil Jamte. Wat heeft dit met Hälsingland te maken? Nou, Kettil had een kleinzoon, Tore Helsing, die volgens De sage van Haakon de Goede werd gedwongen naar het oosten te vluchten na een moord. Vervolgens bewerkte hij de binnenste delen van Hälsingland, en deze man zou zijn naam hebben gegeven aan de provincie Hälsingland. Ongeacht of Snorre Sturlasson gelijk heeft of niet, het staat vast dat de provincies Hälsingland, Ångermanland en Jämtland een bijzonder sterke band hadden met de Tröndelagen in Noorwegen.