Winkel onze historische kaarten

Die verdomde kranten

Foto: Gullers, KW / Nordiska museet (CC BY-NC-ND)
Torgny Segerstedt, 1940. Foto: Gullers, KW / Nordiska museet (CC BY-NC-ND)

Gepubliceerd op 13 december 1939 in de rubriek IDAG in Göteborgs Handels- och Sjöfartstidning (GHT).

Die verdomde kranten. Het is in orde als ze met schandalige informatie komen, oude mannen verwarren en stenen hakken. Maar als ze vertellen wat er echt gebeurd is en de spijker op de kop slaan, dan zijn ze te duivels.

Niets is beledigender dan de waarheid. Het zou op zijn minst zoveel fatsoen moeten hebben dat het niet naakt lijkt. Prachtig gedrapeerd, gekapt en versierd, de dame in kwestie is zo gek nog niet. Zonder een draad aan haar lijf, wekt ze natuurlijk verontwaardiging op. En ieder weldenkend mens is er zich ten volle van bewust dat het beter zou zijn een molensteen om haar nek te hangen en haar in de diepte van de zee te laten zinken dan dat zij een van deze groten zou beledigen.

Als bruut geweld in de opmars is, moeten de uitingen ervan met respect worden vermeld. Als iemand mishandeld wordt, moet men hem discreet de rug toekeren. Als een man onder is, mag hij niet aangeraakt worden. Onbewogen en koud, moet men zoeken naar een glimp van begrip en mededogen in het aangezicht van extreme angst. Het geweld kan zich alles permitteren, maar het houdt er niet van dat over zijn daden wordt gesproken in termen die ermee overeenstemmen. Woorden van waarheid hebben weerhaken. Ze bijten en kwellen. Het is alsof er gif in zit, dat zich een weg heeft gebaand naar het sterkste merg. Het lokt woede uitbarstingen uit.

De waarheid, in één woord, doet nooit iets anders dan schande brengen. Vanaf het begin der tijden tot nu toe, is ze ook overal afgekeurd. Iedereen is het erover eens dat zij thuishoort in de ijle lucht van het abstracte denken, waar de grote problemen van het leven over het geslacht der engelen en de doornen der absoluten worden besproken. Daar doet de waarheid betrekkelijk weinig kwaad. Daar lijkt ze echter niet te willen blijven. Zij keert zo snel als zij kan terug naar de wereld van de relativiteit, volhoudend dat zij zelf relatief is en daarom liever het onrustige bestaan van de slecht opgevoede mensen onder ons zou verleiden dan naar adem te happen in de stratosfeer van de ideeën.

En bescheiden als ze is, behelpt ze zich met het onderdak dat de kranten haar af en toe bieden. God weet, dat ze geen vaste baan heeft in de kolommen. En als zij haar aanwezigheid in hen kenbaar maakt, staan ijverige mannen klaar om binnen te stormen en haar het zwijgen op te leggen. Dit moet worden overwogen. Mannen mogen niet lastig gevallen worden, mannen mogen niet geplaagd worden. Hoe onrustiger de omstandigheden, hoe stoutmoediger men moet gaan: er is geen rover in dit woud. En als de rover verschijnt, moet je beleefd en hoffelijk zijn om zijn gunst te winnen. In geen geval mag je je tegen hem verzetten, anders kan hij gestoord worden in zijn aanpak.

Persvrijheid, zo is ons verteld, is een geschenk dat niet mag worden misbruikt. Wij dachten dat het een recht was waarvoor de vorige generaties hard hadden gevochten en waaraan hun erfgenamen zich moesten houden. Persvrijheid is een goede zaak in rustige en idyllische omstandigheden. In stormachtige tijden is haar bestaan een zaak van leven en dood.


Foto: Gullers, KW / Noords Museum (CC BY-NC-ND)

Abonneer je op YouTube:


Als je het waardeert Allmogens Onafhankelijk werken om onze mooie Zweedse geschiedenis en Noordse cultuur uit te beelden, u bent van harte welkom om iets leuks te kopen in de winkel of ons te steunen met een vrijwillige donatie. Dank u bij voorbaat!

Steun Allmogens via Swish: 123 258 97 29
Steun Allmogens door sluit u aan bij
Steun Allmogens in uw testament

Populaire oude teksten